Adwentowy pech

Nie ma to, jak pech. I do tego adwentowy.

W kościele, do którego chodzę na Mszę przed pracą, w drodze do pracy, na czas rorat zlikwidowali tę właśnie jedną jedyną Mszę poranną, o tak pasującej mi porze. Zamiast niej - roraty... półtorej godziny wcześniej. 

Trzeba poszukać czegoś w okolicy. Tutaj było wygodnie, bo po drodze, i - dosłownie - rzut beretem do pracy. W inne miejsce też można pójść, kościołów w powiedzmy okolicy nieco jest, ale będzie dalej = większe spóźnienia do pracy = konieczność siedzenia dłużej. 

Heh.

A może do drzwi puka, sama z siebie, okazja do adwentowego wyrzeczenia?

Staranie o wszystko - gotowość na wszystko

Jezus powiedział do swoich uczniów: Uważajcie, czuwajcie, bo nie wiecie, kiedy czas ten nadejdzie. Bo rzecz ma się podobnie jak z człowiekiem, który udał się w podróż. Zostawił swój dom, powierzył swoim sługom staranie o wszystko, każdemu wyznaczył zajęcie, a odźwiernemu przykazał, żeby czuwał. Czuwajcie więc, bo nie wiecie, kiedy pan domu przyjdzie: z wieczora czy o północy, czy o pianiu kogutów, czy rankiem. By niespodzianie przyszedłszy, nie zastał was śpiących. Lecz co wam mówię, mówię wszystkim: Czuwajcie! (Mk 13,33-37)

Nie wiem, jak ty, ale ja bardzo lubię adwent. Jest w tym okresie coś, co bardzo przyjemnie przywołuje wspomnienia z dzieciństwa, kiedy człowiek z radością, nawet bez budzika, zrywał się w środku nocy prawie, żeby na tę 6:00 być w kościele pełnym ludzi, w ciemności, wpatrywać się w procesję w bieli i potem radośnie śpiewać Chwała na wysokości Bogu, kiedy w kościele zabłysną światła. 

Zaczyna się nowy rok liturgiczny, AD 2012. Pozostawiamy za sobą tamtą rzeczywistość, tamten czas, to co było słabe i niedoskonałe. Z nadzieją, wpatrując się w mrok, kroczymy w kierunku Betlejem, gdzie już niebawem ma stać się cud. 

Oczywiście, w braku dobrej woli może być tak, że ktoś dojdzie do prostego (acz błędnego) wniosku - "znowu w tym Kościele straszą i rozstawiają po kątach". Ani o strach, ani o dyscyplinowanie nie chodzi. Bóg nie uważa nas za bezmózgie tłumoki, które nie rozumieją, co się do nich mówi - kocha nas i szanuje, ale jednocześnie wie i pamięta, jak często i łatwo zapominamy o tym, co najważniejsze. Bóg zaprasza do czujności i uwagi. To nie jest tak, że powinniśmy po prostu siedzieć i patrzeć się w niebo, nic nie robią. Życie tutaj - rodzina, przyjaciele, praca, zainteresowania, pasje - są ważne. Chodzi o to, aby nie tracić z oczu tego, do czego zmierzamy i nie pogubić perspektywy. Jesteśmy tutaj, dzisiaj żyjemy po ludzku - ale zmierzamy do tego, co po ludzku niezrozumiałe i niewytłumaczalne, ale po stokroć lepsze i piękniejsze, bo wieczne. 

Ludzie są tak dziwnie skonstruowani, że czasami im się myli Adwent z Wielkim Postem. Obydwa to okresy wyciszenia, ale jak bardzo inne. Owszem, postanowienia i wyrzeczenia w obydwu są bardzo mile widziane i na pewno z pobożnych pobudek podjęte mogą wiele pomóc. Ale w Adwencie jest jedna rzeczywistość, o której łatwo zapomnieć - radość. Adwent to radosne oczekiwanie. Więc tej właśnie radości zabraknąć nie powinno, i ona powinna być jakby naturalnym tłem tego czasu. 

Mamy wielkie zadanie do wypełnienia na świecie. Każdy - swoje własne, jedyne w swoim rodzaju, niepowtarzalne. Bóg zostawił nam "staranie o wszystko", a tym "wszystkim" jest zarówno świat jako całość, jak każdy z nas. Zajęcie, jakie nie tyle wyznaczył, co ofiarował każdemu z nas, to nasze powołanie oraz talenty złożone w nasze ręce. Nie jest tak, że Bóg wziął i zaprogramował nas jakoś odgórnie i jesteśmy tylko małymi biegającymi terminatorkami z aureolką. To "wszystko" odkrywamy właśnie w Bogu, dzięki Niemu i przez Niego. To staranie się to nic innego jak tylko to, jak żyjemy - w pełni wolni i swobodni, mogący podejmować nieskrępowanie decyzje. Szkoda, że tak często zapominający, że wiążą się z nimi konkretne konsekwencje. Może właśnie dlatego punktem wyjścia dla sensownego przeżycia tegorocznego Adwentu będzie zastanowienie się - czemu poświęcam swój czas? Czy mam jakieś pasje? Czy naprawdę mocno, dobrze i sensownie przeżywam swoje życie? Jeśli nie - to jest czas, który Pan daje ci do pracy nad tym. Wtedy także czuwanie stanie się bardziej radosne. 

W naszej diecezji nie ma zbyt wielu kontemplacyjnych, klauzurowych zgromadzeń zakonnych - tylko żeńskie, i chyba tylko 3. Adwent to dla nich czas jeszcze głębszego, o ile to możliwe, zamknięcia się i wyciszenia. Cały czas adorują Boga z Najświętszym Sakramencie - w Adwencie w ogóle nie rozmawiają, nie spotykają się z osobami z zewnątrz, nic. Swoją radość oddają Temu, któremu służą. Przygotowują się na Jego narodzenie, i chcą zrobić to jak najlepiej - właśnie trwając przed Nim samym. To kolejny sposób - jeśli nie masz pomysłu, co z sobą zrobić, jak ten czas wykorzystać, idź po prostu przed tabernakulum albo wystawiony Najświętszy Sakrament, i zasłuchaj się w Niego. Tam znajdziesz odpowiedź, gdzie dla ciebie jest pole do popisu - aby czuwać lepiej, owocniej i sensowniej. 

Głowa do góry (o tym było niedawno). Obudź się - bo prześpisz ten jedyny w swoim rodzaju czas i wyjątkowy dzień Narodzenia. Otwórz oczy - nie po to, aby się gapić po kolorowych wystawach, plastikowych aniołkach, kolędach i Last Christmas puszczanych chyba od 3 listopada (sic!) - aby żyć uważnie, lepiej, bardziej i mocniej. Nie wiemy, kiedy On przyjdzie powtórnie - dlatego musimy być gotowi. Wiemy, kiedy przyjdzie tutaj, do betlejemskiej stajni, od wieków wyczekiwany - i tu mamy kolejną w życiu okazję, aby sprawdzić to, czy i jak nam to czuwanie wychodzi. Jeśli nie wychodzi - próbuj dalej. Kolejny Adwent pewnie przeżyjesz za rok - ale Jego powtórne przyjście będzie tylko jedno, bez prób i powtórek. 

Wicie gniazda nie tam, gdzie trzeba

Jezus powiedział do swoich uczniów: Skoro ujrzycie Jerozolimę otoczoną przez wojska, wtedy wiedzcie, że jej spustoszenie jest bliskie. Wtedy ci, którzy będą w Judei, niech uciekają w góry; ci, którzy są w mieście, niech z niego uchodzą, a ci po wsiach, niech do niego nie wchodzą! Będzie to bowiem czas pomsty, aby się spełniło wszystko, co jest napisane. Biada brzemiennym i karmiącym w owe dni! Będzie bowiem wielki ucisk na ziemi i gniew na ten naród: jedni polegną od miecza, a drugich zapędzą w niewolę między wszystkie narody. A Jerozolima będzie deptana przez pogan, aż czasy pogan przeminą. Będą znaki na słońcu, księżycu i gwiazdach, a na ziemi trwoga narodów bezradnych wobec szumu morza i jego nawałnicy. Ludzie mdleć będą ze strachu, w oczekiwaniu wydarzeń zagrażających ziemi. Albowiem moce niebios zostaną wstrząśnięte. Wtedy ujrzą Syna Człowieczego, nadchodzącego w obłoku z wielką mocą i chwałą. A gdy się to dziać zacznie, nabierzcie ducha i podnieście głowy, ponieważ zbliża się wasze odkupienie. (Łk 21,20-28)

Ciąg dalszy tego, o czym pisałem ostatnio.

Kolejna odsłona strachu człowieka przed tym, co ostateczne. Przyzwyczajamy się do tego, co mamy, czym się otaczamy, czym możemy się zasłaniać przed światem i ludźmi, za czym możemy się chować z naszymi problemami, słabościami i grzechami. Ciepło, miło, wygodnie. Problem polega na tym, że to się kiedyś kończy. Wijemy sobie gniazdko nie tam, gdzie trzeba i nie wtedy, kiedy trzeba. Tutaj nie ma przyszłości. 

Ta przyszłość rysuje się przed nami przez całe życie, nawet jeszcze zanim przez chrzest zostaliśmy włączeniu do Kościoła, i po prostu z biegiem czasu się przybliża. Nieuchronna (co nie znaczy - smutna) perspektywa śmierci, odejścia z tego świata. Pytanie - do czego, i do dalej - to kwestia otwarta, bo mamy wybór. Od nikogo innego, tylko ode mnie zależy, czy czeka mnie zbawienie, czy zatracenie. Nie sam się zbawiam - zbawiam Bóg - ale potępić się mogę tylko swoją głupotę, egoizmem, brakiem woli słuchania, rozumienia i wyciągania wniosków.

I tak sobie idziemy przez życie, raz bardziej radośni i zadowoleni z siebie, a kiedy indziej mdlejący ze strachu (cytując ewangelistę) przed tym, co nieznane, co przed nami, czemu trzeba będzie stawić czoła. Problem polega na tym - jeśli jesteś tym, za kogo się deklarujesz, czyli człowiekiem wierzącym, wyznawcą Jezusa, Boga w Trójcy Świętej jedynego, to nie masz się czego bać. Choćby na twojej drodze życia czekały nie wiem jakie cierpienia, poniżenie czy nawet męczeństwo (dzisiaj męczenników mamy coraz więcej - wystarczy popatrzeć na sytuację na Bliskim Wschodzie). To tylko koniec tego życia, wejście, drzwi do tego, co lepsze i co niezniszczalne, trwałe, wieczne. Nie takie jak wszystko, co mamy tutaj.

Role odwrócą się, gdy stanie się to, o czym mowa na końcu - przyjdzie Syn Człowieczy, jak w opisie z proroka Daniela (Dn 7, 13). Wtedy tym, którzy żyli na całego, nie przejmując się tym, co będzie później, po prostu zrzednie mina. Wtedy prawdziwa radość rozpali serca tych, którzy - a niech i używali życia, bo czy samo w sobie jest to czymś złym? - mieli świadomość swojej kruchości, przemijalności, i pomimo glinianych naczyń swoich ciał swoje życie złożyli w ręce Jedynego, który temu życiu mógł nadać prawdziwy sens i być dla niego perspektywą: Bogu. Wielka moc i chwała. 

Szkoda, że - skoro deklarujemy się jako wierzący - brak jest najczęściej i po prostu nie widać w nas tej radości, która wyznawców Chrystusa powinna cechować. Nie o pustą euforię czy głupawkę chodzi - ale o radość wewnętrzną, która człowieka uskrzydla i promieniuje z niego na tych, którym brak jest nadziei, perspektyw, punktu odniesienia. Nie trzeba czekać do dnia sądu. Nabierz ducha i podnieś głowę już teraz! Z każdą sekundą twoje zbawienie zbliża się do ciebie.

Wtedy

Gdy niektórzy mówili o świątyni, że jest przyozdobiona pięknymi kamieniami i darami, powiedział: Przyjdzie czas, kiedy z tego, na co patrzycie, nie zostanie kamień na kamieniu, który by nie był zwalony. Zapytali Go: Nauczycielu, kiedy to nastąpi? I jaki będzie znak, gdy się to dziać zacznie? Jezus odpowiedział: Strzeżcie się, żeby was nie zwiedziono. Wielu bowiem przyjdzie pod moim imieniem i będą mówić: Ja jestem oraz: Nadszedł czas. Nie chodźcie za nimi. I nie trwożcie się, gdy posłyszycie o wojnach i przewrotach. To najpierw musi się stać, ale nie zaraz nastąpi koniec. Wtedy mówił do nich: Powstanie naród przeciw narodowi i królestwo przeciw królestwu. Będą silne trzęsienia ziemi, a miejscami głód i zaraza; ukażą się straszne zjawiska i wielkie znaki na niebie. (Łk 21,5-11)

To tylko początek dłuższego (Łk 21, 5-28) fragmentu, w którym Jezus ostrzega. Kogo? Przed kim? Przed czym? 

Ostrzega wszystkich, którzy decydują się pójść za Nim. A więc i mnie. Ostrzega... Co tu dużo mówić - przed tym wszystkim, czego i dzisiaj jesteśmy świadkami. Nasza rzeczywistość XXI wieku -  Polski, Europy i świata - to nic innego jak potwierdzenie, że Jezus wiedział, o czy mówi, i boską mocą przewidział to, co nastąpi. 

 

W największym skrócie - fałszywi prorocy i straszne wydarzenia. Podziały to, niestety, chleb powszedni Kościoła, nie tylko dzisiaj i w czasach nam bliskich, ale w ogóle. Począwszy od herezji wczesnochrześcijańskich, poprzez wielką schizmę, reformację, do choćby przypadku lefebrystów (kilkadziesiąt lat wstecz). Przykład z naszego podwórka? Niestety, też jest - x Piotr Natanek i jego, niestety, sekciarskie zapędy. Ładne opakowanie, piękne (?) słowa, zachęta. Ale nic więcej. W tym wszystkim nie ma Bożego ducha i Bożej woli. Tu nie ma się nad czym zastanawiać. "Nie chodźcie za nimi", i tyle.

Straszne wydarzenia. Wojen, jakie w ciągu tego roku miały miejsce na świecie, nie łatwo jest zliczyć. Są miejsca na świecie, gdzie więcej czasu trwają walki niż pokój! Tak samo - kataklizmy - trzęsienia ziemi, tsunami, wichury, tornada. Natura pięknie, choć jak bardzo dramatycznie, wypełnia wolę Boga, realizując słowa Jezusa sprzed 2000 lat. Ale to się dzieje. To żaden przypadek. Rzeczy i sytuacje napawające po prostu grozą, i w mniemaniu większości kierujące spojrzenie czy myśli na sprawy ostateczne, kres życia, śmierć. Co ciekawe, bez znaczenia, czy mowa o deklarujących się jako wierzący, czy nie. Te wydarzenia zmuszają nas do refleksji. Czy jest gdzie pięknie i prościej opisane, po prostu podane na tacy, że to żaden zbieg okoliczności? My dzisiaj najczęściej Boga wyśmiewamy - ale On już wtedy wiedział, co nastąpi. I to po prostu się dzieje. 

Nie ma znaczenia, czy przeżyjemy jakiś wielki kataklizm - ten czy inny. To nie od nas zależy. My mamy być gotowi. Tak, te słowa Jezus kierował do Żydów w kontekście zburzenia świątyni jerozolimskiej - co stało się, bagatela, jakieś niespełna 40 lat po wypowiedzeniu przezeń tych słów. Ale pozostają aktualne. To, kiedy i w jakich okolicznościach skończy się moje życie, to sprawa drugorzędna. Ważne, abym miał co Bogu pokazać, gdy przed Nim stanę. Żeby tam dojść - muszę pilnować drogi, wiedzieć za kim idę, nie dać się zwieźć. Tylko wtedy dojdę tam, wiedząc gdzie idę - a nie zostanę momentem sądu zaskoczony w połowie bezsensownej drogi za tym czy innym szarlatanem. Wtedy będziemy wiedzieli - że to On jest, i że naprawdę nadszedł czas.

Wyrok na samego siebie

Jezus powiedział do swoich uczniów: Gdy Syn Człowieczy przyjdzie w swej chwale i wszyscy aniołowie z Nim, wtedy zasiądzie na swoim tronie pełnym chwały. I zgromadzą się przed Nim wszystkie narody, a On oddzieli jednych ludzi od drugich, jak pasterz oddziela owce od kozłów. Owce postawi po prawej, a kozły po swojej lewej stronie. Wtedy odezwie się Król do tych po prawej stronie: Pójdźcie, błogosławieni Ojca mojego, weźcie w posiadanie królestwo, przygotowane wam od założenia świata! Bo byłem głodny, a daliście Mi jeść; byłem spragniony, a daliście Mi pić; byłem przybyszem, a przyjęliście Mnie; byłem nagi, a przyodzialiście Mnie; byłem chory, a odwiedziliście Mnie; byłem w więzieniu, a przyszliście do Mnie. Wówczas zapytają sprawiedliwi: Panie, kiedy widzieliśmy Cię głodnym i nakarmiliśmy Ciebie? spragnionym i daliśmy Ci pić? Kiedy widzieliśmy Cię przybyszem i przyjęliśmy Cię? lub nagim i przyodzialiśmy Cię? Kiedy widzieliśmy Cię chorym lub w więzieniu i przyszliśmy do Ciebie? A Król im odpowie: Zaprawdę, powiadam wam: Wszystko, co uczyniliście jednemu z tych braci moich najmniejszych, Mnieście uczynili. Wtedy odezwie się i do tych po lewej stronie: Idźcie precz ode Mnie, przeklęci, w ogień wieczny, przygotowany diabłu i jego aniołom! Bo byłem głodny, a nie daliście Mi jeść; byłem spragniony, a nie daliście Mi pić; byłem przybyszem, a nie przyjęliście Mnie; byłem nagi, a nie przyodzialiście mnie; byłem chory i w więzieniu, a nie odwiedziliście Mnie. Wówczas zapytają i ci: Panie, kiedy widzieliśmy Cię głodnym albo spragnionym, albo przybyszem, albo nagim, kiedy chorym albo w więzieniu, a nie usłużyliśmy Tobie? Wtedy odpowie im: Zaprawdę, powiadam wam: Wszystko, czego nie uczyniliście jednemu z tych najmniejszych, tegoście i Mnie nie uczynili. I pójdą ci na mękę wieczną, sprawiedliwi zaś do życia wiecznego. (Mt 25,31-46)

Choć to ewangelia przeznaczona przez Kościół jako swego rodzaju epilog, bo zamykająca kolejny rok liturgiczny 2011, to jednak bardzo ładnie pasuje jako kontynuacja tekstu zeszłotygodniowego. Tutaj Bóg też postępuje bardzo... może nie radykalnie, ale konkretnie. I to jest ważne, bo wielu by chciało postrzegać Go jako spokojnego, łagodnego, dobrotliwego i miłosiernego - zero problemów, wymagać, oczekiwań, Bóg cię kocha, alleluja i do przodu. Pasterz z dzisiejszej ewangelii to jednak człowiek czynu, zdecydowany, wiedzący co ma uczynić i co musi zrobić. Wręcz gwałtowny, jak tydzień temu w ocenie leniwego sługi, tak i tutaj, gdy przychodzi robić porządek i sądzić ludzi. A jednak - kochający, bo uświadamia nas o tym, że taki moment nastąpi, przygotowuje nas do niego i ostrzega. Ktoś mógłby powiedzieć, że ten tekst jest brutalny - i miałby rację. Lepsza najładniejsza bajka, czy trudniejsza prawda? 

Jaki bardzo często błąd robimy? Wydzielamy Bogu miejsce w życiu. To jest, Panie Boże, miejsce dla Ciebie: niedzielna msza, spowiedź czasami, kolęda, chrzty, komunie, pogrzeby, śluby, kraść (przynajmniej tak wprost) nie będę, zabijać też nie. Ale cała reszta - podkopywanie ludzi w pracy, wyścig szczurów, nie zawsze uczciwa pogoń za kasą, brak wierności, rozwiązłość, cudzołożenie, zdrady (oj, tam, od razu takie wielkie słowo...), sposób wychowania dziecka, to jak i na kogo głosuję - sorry, to już moja sprawa i moje życie. Czyli stawiamy Boga w sytuacji - bierz to, co łaskawie jestem skłonny Ci oddać, albo spadaj. I choć być może we własnych oczach jest to powód do dumy czy nawet uważania się za dobrego katolika - to bzdura. Bóg jest jeden, cały i spójny, ogarniający cały świat, wszystko, przenikający każdą rzeczywistość i sferę życia każdego człowieka. 

O tym Bóg dzisiaj właśnie mówi. O tych przeróżnych okazjach, które najczęściej przelatują nam przed nosem, bo jesteśmy zbyt pewni siebie albo zbyt zajęci czymkolwiek innym, żeby się zastanowić i je dostrzec. To są okazje do wykazania się jako człowiek, jako chrześcijanin, katolik, jako wierzący. Nie gadanie, przerzucanie się krytyką nad postawą duchownych, mędrkowanie nad opodatkowaniem Kościoła i tyle innych. Bóg przychodzi w głodnych, spragnionych, przybyszach, nagich, chorych i potrzebujących wsparcia. Tak, tu naokoło! Nie podejdzie - Sie ma! To ja, Jezus, może dasz piątaka? Nie ma lekko. Okazji jest bardzo wiele. Po prostu trzeba chcieć je zauważyć. I według tego właśnie na końcu odbędzie się sąd. Nikt nie spyta o metryczki chrztu, nie spojrzy w kartotekę kolędową czy nie zliczy w słupkach kwot rzuconych na tacę (nie twierdzę, że to nie ma znaczenia i jest nie ważne - nie jest najważniejsze). 

Bóg cię podsumuje tym, ile miałeś wyobraźni miłosierdzia dla innych. Bezinteresownie. W gruncie rzeczy - ty sam się podsumujesz. To twoje wybory i twoje decyzje zdecydują. I choć możesz lamentować - a skąd ja mogłem wiedzieć... - mogłeś. Ile razy ten tekst ewangelii już słyszałeś? I dalej nic? To jest właśnie jeden z twoich wyborów. Znowu zły. Jeśli umiesz być dla innych, jeśli umiesz dawać z siebie - bądź spokojny. Jeśli nie - stań na głowie, aby się zmienić, bo czeka cię wieczność bez najmniejszych złudzeń i perspektyw, bez nadziei. Cały sąd to tyle, że w twarzy Boga zobaczysz wszystko, co zrobiłeś - i zrozumiesz, że On uszanował twoje wybory, a wyrok podpisałeś na siebie sam. 

To nie my Jemu robimy łaskę - ale On nam. Owszem, możemy po prostu go olać i ignorować kolejne zaproszenia. Nasza sprawa. Wiadomo, dokąd to zaprowadzi. Ten sąd i tak nastąpi. Od tego, co i jak robiliśmy, zależy, czy mamy się czego bać, czy nie. Tu nie o zbytnią pewność siebie chodzi - bo to pycha, też grzech; ale o to, czy w życiu zrobiłeś cokolwiek, żeby załapać się pomiędzy owce i nie zasilić szeregu kozłów. Jest jeszcze czas, aby rozejrzeć się i postarać zauważyć kogoś jeszcze, poza sobą i swoim czubkiem nosa. Jest jeszcze czas, aby swoje życie wypełnić byciem dla innych, a nie tylko samym sobą, napychaniem kieszeni i gromadzeniem tytułów. Jest czas, aby dać Jezusowi zakrólować - właśnie w sobie. 

I, tak zupełnie na marginesie, odnośnie powracających niestety krzykliwych pomysłów na temat zmian ustroju naszego kraju i doprowadzenia do intronizacji Jezusa Chrystusa na Króla Wszechświata. Tak, nie o to Mu chodziło. Tak, z wolą Bożą nie ma to nic wspólnego. Dokładnie tak samo, jak Judasz wtedy nie rozumiał, że Jezus nie przyszedł dokonać przewrotu i obalić dyktaturę rzymską nad Narodem Wybranym, choć tyle za Nim chodził - tak dzisiaj niektórzy, deklarujący się jako katolicy, też tego nie rozumieją. 

Wkurzam się, ale nadal czekam

Wstaję rano. Jeszcze się dobrze dzień nie zaczął, a człowiek już wk... zdenerwowany. Niewyspany - bo maluszek dokazywał w nocy; jak człowiek mały śpi od ok. 19, to nic dziwnego, że ok. 4:00 ma ochotę na dyskusje i przytulanie, w przeciwieństwie do rodziców, którzy chętnie by pospali jeszcze. Ze spania nici. Potem zwlec się trzeba, spakować do roboty. Przebrać maluszka, który chwilę później - albo np. w połowie ubierania do wyjścia potrafi załatwić swoją potrzebę fizjologiczną, więc znowu przebrać go trzeba. W międzyczasie przysłowiowym - kilka sprzeczek z żoną, jakieś bezsensowne wrzutki, przytyki bez sensu, bo obydwoje już zdenerwowani. Poganianie siebie nawzajem. Bieg z wózkiem do teściów w złowrogim milczeniu - odstawiamy maluszka. I na autobus. Wlecze się, dziad jeden, choć ulica pusta i droga prosta. Kolejka, oczywiście, uciekła. Czyli autobus później tym bardziej. Efekt? Wyszedł człowiek normalnie, a do roboty dociera później...

A potem, jak człowiek usiądzie, zapatrzy się przez okno na ten świat, na wstające słońce, na ciszę lasu... To wszystko schodzi jakby, znika. I z serca unosi się taka cicha modlitwa:

Czekam chwili, kiedy we mnie
Będzie więcej ciebie, niż mnie
Kiedy nie będę prosić,
A wszystko będzie mi dane
Czekam chwili, kiedy we mnie
Będzie więcej niż mnie
Kiedy nie będę wielbić
Bo ty uwielbisz się we mnie sam
Ufam, czekam

A ufać, to milczeć
I czekać cierpliwie, aż się spełni
Błogosławieni, którzy zaufali Bogu
Błogosławione usta, które wołają do Pana
Radosne serce, które przyjęło Chrystusa
Szczęśliwi łask,
Z ducha zrodzeni

Tobie podobni,
Ciebie niegodni,
Twoi na zawsze, na zawsze x6
Tobie podobni,
ciebie niegodni,
Twoi na zawsze
Tobie podobni,
Na twój obraz stworzeni
Lecz niegodni, bo niewierni
Synowie i córki Adama
Ale wolni na zawsze,
bo obmyci i zbawienia krwią Chrystusa
więc Twoi, Twoi na zawsze,
Twoi na zawsze,
Dzięki Jezusowi. 

Pozwól się Bogu odnaleźć i zbawić

Jezus wszedł do Jerycha i przechodził przez miasto. A był tam pewien człowiek, imieniem Zacheusz, zwierzchnik celników i bardzo bogaty. Chciał on koniecznie zobaczyć Jezusa, kto to jest, ale nie mógł z powodu tłumu, gdyż był niskiego wzrostu. Pobiegł więc naprzód i wspiął się na sykomorę, aby móc Go ujrzeć, tamtędy bowiem miał przechodzić. Gdy Jezus przyszedł na to miejsce, spojrzał w górę i rzekł do niego: Zacheuszu, zejdź prędko, albowiem dziś muszę się zatrzymać w twoim domu. Zeszedł więc z pośpiechem i przyjął Go rozradowany. A wszyscy, widząc to, szemrali: Do grzesznika poszedł w gościnę. Lecz Zacheusz stanął i rzekł do Pana: Panie, oto połowę mego majątku daję ubogim, a jeśli kogo w czym skrzywdziłem, zwracam poczwórnie. Na to Jezus rzekł do niego: Dziś zbawienie stało się udziałem tego domu, gdyż i on jest synem Abrahama. Albowiem Syn Człowieczy przyszedł szukać i zbawić to, co zginęło. (Łk 19,1-10)

Ten ewangeliczny obrazek to wielka nadzieja dla wszystkich ludzi, którzy ciągle się wahają, którzy boją się podjąć trudną, ale ważną decyzję o nawróceniu. Dla tych, którzy z uporządkowaniem (albo w ogóle nawiązaniem) swoich relacji z Bogiem czekają.

Ktoś mógłby powiedzieć - Zacheusz był ciekawski. Może. Nic dziwnego - na pewno słyszał o tym cudotwórcy, uzdrowicielu i nauczycielu tłumów. Nie był głupi, więc zauważył od razu, że różnił się bardzo od faryzeuszy i uczonych w Piśmie - nie był pyszny, nie oczekiwał zapłaty, poklasku i szacunku. Obchodził kraj, nauczając o dziwnym, ale jakże pociągającym Bogu miłości, Bogu - Ojcu miłosierdzia, leczył chorych, zdarzyło mu się nawet wskrzeszać, odpuszczał grzechy. Przyciągał tym ludzi, bo widać było, że robi to z miłości do nich, a nie dla własnej korzyści. Trudno to było opisać, ale w głębi serca czuł, że jeśli Bóg ma na ziemi swojego wysłannika, to właśnie Tego człowieka. 

Zabawnie musiało wyglądać, jak znany i szanowany szef celnik wdrapuje się na drzewo, i wypatruje Jezusa. Nie wiedział, że Jezus już wtedy znał go, rozumiał jego potrzeby i pragnienia. Co więcej, zamierzał wyjść im naprzeciw. Stąd takie a nie inne słowa. Chciał zamieszkać na czas pobytu w Jerychu właśnie u Zacheusza. Wielka nobilitacja - a w praktyce, krok, którego brakowało, aby z sumy ciekawości Zacheusza i tego właśnie kroku doszło do efektu końcowego - nawrócenia Zacheusza. Dlatego nie straszna mu była tak konkretna i przeliczalna na niemałe pieniądze deklaracja - pół majątku dla biednych i czterokrotne wynagradzanie każdemu skrzywdzonemu. Fakt, miał środki, ale wielu je miało (vide - bogacz i Łazarz choćby) i wcale nie starali się nimi wspomagać potrzebujących, wręcz przeciwnie. Nawrócony grzesznik, człowiek któremu przebaczono, nie miał tego problemu. Dla niego wszystko było jasne. Jeśli iść za Jezusem - to dosłownie, nie tylko wybierając to, co w danej sytuacji po mojej myśli, wygodne. 

I najważniejsze w tym tekście - ostatnie zdanie. Syn Człowieczy przyszedł szukać i zbawić to, co zginęło. Bo nie przyszedł do wszystkich "sprawiedliwych". Cudzysłów celowo - sprawiedliwych w ich własnym mniemaniu. Grzech dotyka nas wszystkich, i do nas wszystkich przyszedł i przychodzi Jezus. Tylko że tę grzeszność najpierw trzeba przyjąć, zrozumieć ją i pogodzić się z nią (w tym sensie, że nie negować jej). Pozwolić się Bogu odnaleźć i zbawić.

Nie - ile masz, ale - co z tym zrobisz. O lenistwie i marnotrawstwie słów kilka

Jezus opowiedział uczniom tę przypowieść:  Pewien człowiek, mając się udać w podróż, przywołał swoje sługi i przekazał im swój majątek. Jednemu dał pięć talentów, drugiemu dwa, trzeciemu jeden, każdemu według jego zdolności, i odjechał. Zaraz ten, który otrzymał pięć talentów, poszedł, puścił je w obrót i zyskał drugie pięć. Tak samo i ten, który dwa otrzymał; on również zyskał drugie dwa. Ten zaś, który otrzymał jeden, poszedł i rozkopawszy ziemię, ukrył pieniądze swego pana. Po dłuższym czasie powrócił pan owych sług i zaczął rozliczać się z nimi. Wówczas przyszedł ten, który otrzymał pięć talentów. Przyniósł drugie pięć i rzekł: Panie, przekazałeś mi pięć talentów, oto drugie pięć talentów zyskałem. Rzekł mu pan: Dobrze, sługo dobry i wierny! Byłeś wierny w rzeczach niewielu, nad wieloma cię postawię: wejdź do radości twego pana! Przyszedł również i ten, który otrzymał dwa talenty, mówiąc: Panie, przekazałeś mi dwa talenty, oto drugie dwa talenty zyskałem. Rzekł mu pan: Dobrze, sługo dobry i wierny! Byłeś wierny w rzeczach niewielu, nad wieloma cię postawię: wejdź do radości twego pana! Przyszedł i ten, który otrzymał jeden talent, i rzekł: Panie, wiedziałem, żeś jest człowiek twardy: chcesz żąć tam, gdzie nie posiałeś, i zbierać tam, gdzieś nie rozsypał. Bojąc się więc, poszedłem i ukryłem twój talent w ziemi. Oto masz swoją własność! Odrzekł mu pan jego: Sługo zły i gnuśny! Wiedziałeś, że chcę żąć tam, gdzie nie posiałem, i zbierać tam, gdziem nie rozsypał. Powinieneś więc był oddać moje pieniądze bankierom, a ja po powrocie byłbym z zyskiem odebrał swoją własność. Dlatego odbierzcie mu ten talent, a dajcie temu, który ma dziesięć talentów. Każdemu bowiem, kto ma, będzie dodane, tak że nadmiar mieć będzie. Temu zaś, kto nie ma, zabiorą nawet to, co ma. A sługę nieużytecznego wyrzućcie na zewnątrz - w ciemności! Tam będzie płacz i zgrzytanie zębów. (Mt 25,14-30)

Nieprzypadkowo ten właśnie tekst słyszymy dzisiaj, w przedostatnią niedzielę roku liturgicznego (tak, za 2 tygodnie zaczynamy adwent) - ostatnią, jaką na kartach swojej ewangelii zapisał Mateusz. Także treść sugeruje, że ma ona (przypowieść) kapitalne znaczenie dla nas, którzy następujemy i żyjemy już po tym, gdy Jezus odszedł. Jego po ludzku z nami już nie ma - zostajemy sami z tymi talentami. Co dalej?

Warto przyczepić się słowa - otóż grecki tekst mówi dosłownie o tym, że Pan zostawił "każdemu według jego własnej mocy". U nas słyszymy o zdolności. Wydaje mi się, że grecki tekst lepiej oddaje to, co autor - a na pewno Bóg - miał na myśli. Tutaj nie tyle chodziło o jakieś zdolności i predyspozycje, co o chęć, wolę i zapał do jak najlepszego wykonania tego, co zostało przez Pana powierzone. 

Co zrobili? Otrzymali różne kwoty i dwóch swoimi sposobami je pomnożyło, przynosząc Panu po jego powrocie zysk - za co usłyszeli słowa pochwały, zostali nazwani dobrymi i wiernymi, Pan obiecał im udział w swojej radości - świetnie. Trzeci się nie wykazał, po prostu odkopał zakopany pieniądz i odniósł Panu, jakby robiąc swego rodzaju wyrzut - bo tak trzeba rozumieć jego słowa. Nie tyle sam siebie usprawiedliwiał, co próbował zganić Pana za jego chęć zysku cudzym kosztem. Za co został nazwany złym i gnuśnym, stracił pieniądze, i miał zostać wyrzucony. Czy ten Pan nie przesadził? Chyba nie. Znał wszystkie te sługi - na pewno służyli mu nie od wczoraj, skoro zaryzykował powierzenie im swych pieniędzy pod swoją nieobecność w majątku. Pewnie chciał ich sprawdzić, przetestować - służyć potrafią, ale czy umieją także wykazać się inicjatywą, samodzielnością, gospodarnością? Prawdopodobnie wg tego kryterium przyznawał im pieniądze - jeden dostał tyle, inny mniej, ostatni jeszcze mniej. Każdy otrzymał tyle, aby móc wzrastać, uczyć się działania na własną rękę. 

Tu nie ma znaczenia, że ten ostatni otrzymał mniej - bo dostał proporcjonalnie do swoich umiejętności, zdolności, i tak samo jak tamci, którzy więcej otrzymali, miał spróbować tymi środkami zadziałać. Nie liczyło się to, że pomnożyłby - gdyby mu się chciało - ten talent tylko do dwóch, podczas gdy tamci do dziesięciu czy czterech. Tylko że on tego nie rozumiał. Potrafił podejść do sytuacji tylko w mentalności sługi - i nie zrobił nic, poza tym, żeby nie stracić tego, co dostał. Nie wystarczyło to, że Pan go obdarował - sam się pogrążył, nie umiejąc tego daru wykorzystać. W pewnym sensie próbował się tłumaczyć - lękiem, strachem i bojaźnią przed Panem. Być może ów władca był surowy, może i nawet zachłanny - nie wiemy. Dla tego sługi liczyło się tylko to, aby nie zaryzykować gniewu Pana i oddać po prostu ni mniej, ni więcej - dokładnie to, co otrzymał. 

Tu nie o talenty chodzi - w tym sensie, że Kościół zestawia ten tekst z naszymi umiejętnościami, zdolnościami, predyspozycjami. Tu nie o talenty chodzi w tym sensie, że nie o to, kto i ile ich ma. Jeden ma taki, drugi inny, trzeciemu się wydaje że nie ma wcale. Ale ma je każdy. Chodzi o to, co się z nimi robi, jakie by i ile by ich nie było. Może być jeden, nawet niepozorny - i tak możesz zrobić z nim dużo więcej niż leń, który ma kilka, ale mu się nie chce. Tego pragnie Bóg, tego oczekiwał od sług Pan - inwencji, twórczego podejścia, chcenia, pomysłowości i przyłożenia się. Nie liczy się, co otrzymałeś - tylko zrób z tym coś sensownego. Nie patrz na to, ile inni dostali - staraj się pomnożyć to, co ty masz. Z czego ciebie - i nikogo innego - rozliczy u kresu drogi Pan. 

Schowanie, przysłowiowe właśnie zakopanie w piasek największego nawet daru będzie dalej zmarnowaniem go. I nawet, jeśli stając przed Bogiem, odważnym głosem rzucisz Mu coś w twarz - ani siebie nie usprawiedliwisz, anie nie zmienisz tego, że zawaliłeś, zleniłeś się i straciłeś okazję. I tu jest chyba problem. Bo nie wierzę, że ludzie celowo, z rozmysłem te Boże dary odrzucają. Po prostu są tacy, którzy - może jak ten sługa, ze strachu? - wolą talenty zachomikować, żeby się, broń Boże, nie zużyły. Tylko że to jest postawa bez sensu - co ci z talentu, który postawisz sobie na półce, w rameczce? Da coś? Przyniesie jakiś pożytek? Nie, stanie się ozdóbką, karykaturą tego, czym miał być. 

A te talenty to nie tylko nasze uzdolnienia i umiejętności. Ta przypowieść ma szerszy kontekst - odnosi się do wszystkiego, co Bóg daje, a czego tak często my nie potrafimy przyjąć, a jeśli nawet przyjmiemy, to może się okazać, że bez sensu, na próżno. Przykład pierwszy z brzegu - zaproszenie do sakramentu pokuty i pojednania, albo do stołu Eucharystii. To są takie powszechne talenty, dla każdego. Czas najwyższy zacząć z nich korzystać, poobracać nimi. 

Piękną pointą niech tu będzie myśl x Artura Stopki: "Bóg nie jest pazerny. Nie chce żąć, gdzie nie posiał i zbierać, gdzie nie rozsypał. Ale odpowiedzią na Jego hojność nie może być lenistwo". 

Niepodległe świętowanie pustych ulic

Dziwny był ten wczorajszy dzień, teoretycznie 93. rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości.

Niestety, jak się ma malutkie dziecko, które ma stałe godziny pewnych czynności rytualnych (karmienie, kąpiel) to nie zawsze da się wziąć udział we Mszy. Ja akurat mocno chciałem, bo i o co jest się modlić, ale nie udało się - proboszcz, roztropnie, wyznaczył Mszę za Ojczyznę na godzinę 10:00, żeby ludzie mogli i na Mszy być, i obejrzeć centralne uroczystości w tv albo wziąć udział na miejscu w tych regionalnych; trzeba było synka oporządzić. Później za to przez ok. 3 h kręciłem się po okolicy z malutkim w wózku. Spacerek taki. I obserwowałem. Poza tym, że na ulicach chyba jeszcze bardziej pusto niż w niedziele - to niewiele. Owszem, gdzieniegdzie flagi biało-czerwone. Nigdzie nie wypatrzyłem naszego godła. Owszem, ludzie na jakiś uroczystościach byli - później minęło mnie kilka osób z jakimś patriotycznym balonikiem albo wiatraczkiem (w ręku dzieci, nie dorosłych oczywiście). 

Bardzo łatwo nam przychodzi dzielić kraj i ludzi na Polaków i tych innych (komunistów, masonów, cyklistów, zdrajców, żydów [celowo z małej litery, bo w rozumieniu nie narodowości]). Jak tylko ktoś  śmie myśleć inaczej, i jeszcze próbować rozmawiać, przedstawiać argumenty - z lekkością, ubarwiając wypowiedź łaciną podwórkową, odmawiamy takiemu Polskości i Patriotyzmu (również celowo z dużych liter - niestety, ironicznie). Oczywiście - my, ci dobrzy. I wszystko się nie udaje przez "tamtych". No tak, tylko że krajem chyba rządziły już wszystkie możliwe konfiguracje, rządy sprawowały wszystkie partie - i co? Dużo słów i obietnic, a niewiele z tego wynikało. Dzisiejsza sytuacja jest ewidentnym przykładem - PO bez większych problemów wygrywa wybory, nie mając de facto Polakom nic do zaproponowania, nie mając pomysłu na kolejne 4 lata, za to ze sporym problemem... konsekwencji swojej ostatniej kadencji, kiedy nie ma na kogo zwalić winy. A jedyna dość liczna i sensowna partia opozycyjna, PiS, szósty raz z rzędu przegrywa wybory i to ewidentnie, nie potrafiąc zjednoczyć ludzi o zdrowym podejściu do aktualnej sytuacji w kraju, nie potrafiąc zaproponować konstruktywnej krytyki, i popadając w chaos dyktatury jednego człowieka, który jest na najlepszej drodze do wyrzucenia niedługo z tej partii chyba prawie każdego (nie twierdzę, że ci, którzy w ostatnich dniach odeszli mieli 100% racji, ale w wielu kwestiach, w tym co do sposobu podejmowania w PiS decyzji, niestety, tak).

Bardzo łatwo (a może już nie?) przychodzi nam publicznie deklarować, że oczywiście, w Sejmie krzyż powinien wisieć, że małżeństwo i prawa małżonków powinni mieć tylko małżonkowie, a nie homo-partnerzy. Tylko kto w takim razie oddał te 10% głosów na Ruch Poparcia Palikota, postulujący, nie dość że absurdalnie, to zupełnie inne posunięcia i podejście, niedopuszczalnie nie tylko z uwagi na chrześcijańskie poglądy, ale też na sytuację rodzin w kraju? Bardzo chętnie, często i gęsto deklarujemy, że jesteśmy wierzący, ale jak wiele osób nie potrafi zrozumieć, że wiara to jedno, a patriotyzm to drugie; obydwa bardzo ważne, patriotyzm powinien wynikać z wiary; ale nie oznacza to, broń Boże, że rację ma np. niejaki ks. Piotr Natanek, postulujący bardzo dziwną i zdecydowanie nie do przyjęcia w naszej (republika) ustrojowej formie konstrukcję intronizacji Jezusa Chrystusa na Króla Polski. Czy Bogu jest to potrzebne? Czy po to Jezus przyszedł na świat, aby zostać monarchą jakiegoś państwa? "Moje Królestwo nie jest z tego świata" - mówił wprost. A jednak, niektórzy nie rozumieją. I pod płaszczykiem patriotyzmu robią kolejną bezsensowną aferę, dzieląc Kościół. 

Kiedyś się mówiło "Bóg, honor, ojczyzna". Bóg - jedyny gwarant, ostateczne odniesienie, które hamuje człowieka przed przyznaniem sobie boskich atrybutów, co, jak historia uczy, było bardziej niż opłakane w skutkach. Honor - co to znaczy? Dzisiaj tego słowa chyba mało kto używa. Dzisiaj trudno honorowym nazwać kogokolwiek z tych, którzy tworzą Polskę dzisiaj i tym samym de facto decydują o kształcie Polski jutro - dla mnie, dla moich dzieci i wnuków. I wreszcie Ojczyzna - jako nie tylko oznaczona granicami przestrzeń, ale zbiorowa tożsamość ludzi także rozsypanych po świecie, których łączy pochodzenie, historia (której czasem chyba po prostu zapominamy), tradycja; zapominamy, że udając, że to czy tamto się nie wydarzyło, nie miało swoich skutków, tracimy część siebie, bo przecież to,co było, jakoś wpłynęło na to, czym jest Polska, i pozbawiając ją jakiejś cząstki, zubażamy Polskę i samych siebie. 

Troska o Polskę, patriotyzm to nie wykrzykiwanie haseł z Bogiem, Maryją, Chrystusem Królem czy bł. Janem Pawłem II w tle, politykierstwo, oskarżenia pod adresem wszystkich naokoło, ksenofobia i nacjonalizm. Troska o Polskę to autentyczność, rzeczowe argumenty, umiejętność wyciągania konsekwencji i przyznawania się do błędów, przewidywania pewnych spraw i wybiegania im naprzeciw zamiast udawania że problem nie istnieje. 

Może właśnie dlatego lepiej czciliśmy ten wczorajszy dzień po prostu w ciszy pustych ulic, w zadumie w skrytości serca, w indywidualnej pamięci o tych, którym tę wolność zawdzięczamy? Jak by nie było - takie uczczenie będzie miało sens tylko wtedy i tylko jeżeli będziemy umieli wyciągnąć wnioski, i nie zapomnieć o nich w dalszym życiu, w podejmowaniu codziennych decyzji. Czasami lepiej nic nie powiedzieć i zastanowić się x razy, zanim człowiek palnie coś durnego. 

Pamiętasz o modlitwie za zmarłych księży?

Tak sobie przeglądałem diecezjalną galerię zdjęć, i natrafiłem na fotografie z niedawnej Mszy Świętej za zmarłych biskupów i kapłanów. Tradycja wieloletnia, sam przez ładnych kilka lat w nich uczestniczyłem, zawsze na początku listopada. 

I między tym wszystkim m.in. takie zdjęcie. Jedno z wielu, a jednak bardzo wymowne, przynajmniej dla mnie. W kościele jest bardzo mało świeckich. W niewidocznej części ławek, z prawej strony, która nie zmieściła się w kadrze, siedzieli alumni miejscowego seminarium. Można się domyślić, dla zagęszczenia wizualnie ilości osób na Mszy. Mimo, że była o tym wydarzeniu informacja na stronie diecezjalnej (inna rzecz - mogła być sporo wcześniej...), że informowali o tym księża w parafiach - frekwencja, wg mnie, bardziej niż słaba. 

Można sprowadzić to do wniosku - przecież ludzi coraz mniej do kościoła w ogóle chodzi, coraz mniej deklaruje się jako wierzący, więc o co chodzi? Tylko wpisuje się to w taką właśnie tendencję. Tylko że tutaj problem jest nieco inny, bo jak długo pamiętam, na tych mszach mało kto był. Mimo, że to tylko godzinka, raz w roku. Nie za każdego księdza osobno - za wszystkich razem, księży i biskupów. 

Nie modlimy się za swoich duszpasterzy. Tak, sam mam do księży i wielu ich postaw bardzo krytyczny, niektórzy by powiedzieli: antyklerykalny stosunek. Zgadza się, i nie wstydzę się tego; to wynik wieloletniej obserwacji środowiska z naprawdę bliska, wyczulenie na pewne zachowania, które nie każdy zauważa. Ale to bez znaczenia w tej sprawie. Jeśli jesteśmy wierzącymi, jeśli bierzemy sobie do serca naukę Jezusa - to modlitwa jest podstawą. Nie tylko wtedy, jak się grunt pali pod nogami - tobie, twoim najbliższym, rodzinie, przyjaciołom - ale i w innych sytuacjach, kiedy modlitwa to pomoc potrzebna, choć problem ciebie nie dotyczy. 

Księża, jacy by nie byli, rezygnują dobrowolnie z posiadania rodziny, a więc tej naturalnej grupy ludzi, która w przyszłości - dzieci, wnuki - otaczała by pamięcią modlitewną zmarłą osobę. My, zakładam, świeccy mamy i za kilkadziesiąt lat to kolejne nasze pokolenia przyjdą na nasze groby, zapalą świeczkę, zamówią mszę w rocznicę urodzin czy śmierci. Księża są tego, w pewnym sensie komfortu, pozbawieni. Oni, można powiedzieć, mają "tylko" tych, którym posługują - wprowadzają do Kościoła przez chrzest, katechizują, przygotowują do kolejnych sakramentów i udzielają ich, błogosławią związki małżeńskie, i wreszcie kiedyś odprowadzają z modlitwą Kościoła na cmentarz. I jeśli te osoby, dopóki żyją, nie pamiętają w modlitwie o kapłanach, którzy dla nich pracowali - to kto ma pamiętać?

Może się okazać, że gdy zapomnisz w modlitwie o jakimś duszpasterzu, być może od wielu nieżyjącym, to w modlitwie o nim nie będzie pamiętał już nikt. Jesteśmy im winni naszą wdzięczność. Przecież inaczej, niż modlitwą, tym którzy już odeszli nie możemy pomóc.

Brak przewidywalności i systematyczności to głupota

Królestwo niebieskie podobne będzie do dziesięciu panien, które wzięły swoje lampy i wyszły na spotkanie pana młodego. Pięć z nich było nierozsądnych, a pięć roztropnych. Nierozsądne wzięły lampy, ale nie wzięły z sobą oliwy. Roztropne zaś razem z lampami zabrały również oliwę w naczyniach. Gdy się pan młody opóźniał, zmorzone snem wszystkie zasnęły. Lecz o północy rozległo się wołanie: Pan młody idzie, wyjdźcie mu na spotkanie! Wtedy powstały wszystkie owe panny i opatrzyły swe lampy. A nierozsądne rzekły do roztropnych: Użyczcie nam swej oliwy, bo nasze lampy gasną. Odpowiedziały roztropne: Mogłoby i nam, i wam nie wystarczyć. Idźcie raczej do sprzedających i kupcie sobie! Gdy one szły kupić, nadszedł pan młody. Te, które były gotowe, weszły z nim na ucztę weselną, i drzwi zamknięto. W końcu nadchodzą i pozostałe panny, prosząc: Panie, panie, otwórz nam! Lecz on odpowiedział: Zaprawdę, powiadam wam, nie znam was. Czuwajcie więc, bo nie znacie dnia ani godziny. (Mt 25,1-13)

Niedzielnie, z tradycyjnym poślizgiem. Już nie raz w głowie pojawiało mi się takie pytanie, odnośnie tego tekstu - co ten Pan Jezus chce tutaj powiedzieć? Za co On skarcił? Za brak gotowości, za sen? Czy za brak oliwy w lampach? 

Chyba to drugie. W końcu panny zasnęły wszystkie, i te mądre, i te nieroztropne vel głupie. Zresztą, znużenie to nic niestosownego - normalny moment, przesilenie na każdej drodze. Dobry przykład - góry. Najpierw człowiek maszeruje żwawo, ze świeżymi siłami; potem coraz wolniej, w miarę upływu czasu; zdarzają się postoje, dla zregenerowania sił. Gdy wędrówka się przedłuża - trzeba gdzieś położyć głowę, przenocować. Tak samo jest przy szukaniu Boga - raz to idzie lepiej, szybciej, raz wolniej, a czasami wcale, i człowiek zasypia w tej swojej wierze, bo wydaje mu się, że ten Bóg to poszedł zupełnie gdzie indziej, omija go. 

Same lampy, niestety, nie wystarczą w sytuacji, gdy Oblubieniec nadejdzie - w końcu miały je wszystkie bohaterki tego tekstu. Żeby Go dostrzec - a może przede wszystkim dać się Jemu dostrzec, być zaproszonym do Jego orszaku, potrzebna jest oliwa, która da światło. Lampa to tylko forma - bez treści bezużyteczna; ważna, ale nie najważniejsza. Czemu ten panny zostały nazwane nieroztropnymi (w wersji grzeczniejszej) albo po prostu głupimi (w wersji dosadnej)? Bo skupiły się na formie, a zapomniały o treści. To właśnie ta ich nieroztropność, ich głupota. 

Jednak to światło, ta oliwa, to nie jest coś, co by było nie wiadomo jak trudne do zdobycia. My ją mamy, otrzymujemy w sakramentach i o ile pielęgnujemy wiarę, a nie tylko tradycje i obrzędy, zwyczaje (chodzenia na mszę itp). Jeśli ta wiara mnie od środka rozpala, rozgrzewa - moja lampa jest w dobrym stanie, światełko się w niej tli. I będzie się paliło tak długo, gdy ta gotowość na przyjście Oblubieńca, to wyczekiwanie - pomimo słabości, zwątpień czy przyśnięć - będzie trwała, gdy będzie dla mnie ważna. Żebym u kresu swojej drogi, z tym swoim malutkim światełkiem, został włączony w rozjaśniony i nie mający końca Kościół Oblubieńca. 

Ta gotowość to nic innego jak mądrość. Mądrość, która rozróżnia wszystkie panny między sobą. Te, które zadbały o wszystko, od tych które zadbały tylko o formę, jedynie o lampy. Bo prawdziwa gotowość to nie tylko troska o to, aby lampy zabrać - ale i pamięć o tym, aby mieć przy sobie to, co do używania z lamp jest konieczne, i to w odpowiedniej ilości. To jest przestroga dla każdego z nas - świetnie, gdy twoja lampa płonie i jej światełko rozświetla ciemności. Żeby taki stan się utrzymał, konieczna jest jednak pamięć i świadomość, że to światło podtrzymuję ja sam - oczywiście, z Bożą pomocą - i nikt inny, więc jeśli ja sprawę oleję, to lampa po prostu zgaśnie, gdy oliwa się skończy, i czeka mnie nieciekawy los głupich panien. 

Jezus nie ocenia człowieka, Jezus nie piętnuje człowieka jako takiego. On gani to, co w człowieku jest złe, niewłaściwą postawę, zaniedbania. Tak, w tym obrazku ewangelicznym gani właśnie te głupie panny. A dokładnie - ich głupotę. Nawet jeśli człowiek swego czasu był tytanem ducha, jego wiara i relacja z Bogiem kwitły, to nie jest coś, co się raz zdobywa i jakąś dziwną siłą rozpędu po prostu dalej jest, i nic z tym nie trzeba robić. Ta oliwa, kiedyś zgromadzona, w końcu się wyczerpie. Takie myślenie to właśnie głupota. Mądrość jest wtedy, kiedy człowiek - choćby i, nawiązując do obrazka, w środku tej nocy, kiedy wszyscy naokoło śpią - uświadomi sobie potrzebę posiadania tej oliwy i się o nią postara; nawet na ostatnią chwilę, ale jednak zdąży; albo i całe życie będzie o te sprawy dbał, aby oliwa zawsze była i nigdy jej nie zabrakło. Ważne, że będzie ją miał, gdy nadejdzie orszak Oblubieńca.

Daj się Bogu odnaleźć - jak owca i drachma

Zbliżali się do Jezusa wszyscy celnicy i grzesznicy, aby Go słuchać. Na to szemrali faryzeusze i uczeni w Piśmie. Ten przyjmuje grzeszników i jada z nimi. Opowiedział im wtedy następującą przypowieść: Któż z was, gdy ma sto owiec, a zgubi jedną z nich, nie zostawia dziewięćdziesięciu dziewięciu na pustyni i nie idzie za zgubioną, aż ją znajdzie? A gdy ją znajdzie, bierze z radością na ramiona i wraca do domu; sprasza przyjaciół i sąsiadów i mówi im: Cieszcie się ze mną, bo znalazłem owcę, która mi zginęła. Powiadam wam: Tak samo w niebie większa będzie radość z jednego grzesznika, który się nawraca, niż z dziewięćdziesięciu dziewięciu sprawiedliwych, którzy nie potrzebują nawrócenia. Albo jeśli jakaś kobieta, mając dziesięć drachm, zgubi jedną drachmę, czyż nie zapala światła, nie wymiata z domu i nie szuka staranne, aż ją znajdzie. A znalazłszy ją, sprasza przyjaciółki i sąsiadki i mówi: Cieszcie się ze mną, bo znalazłam drachmę, którą zgubiłam. Tak samo, powiadam wam, radość powstaje u aniołów Bożych z jednego grzesznika, który się nawraca. (Łk 15,1-10)

Taka refleksja natury liturgicznej.

Jezus, kolejny raz "odbijając piłeczkę" ze strony faryzeuszy, przedstawia jedną z wielu przypowieści. Powszechnie znaną pod nazwą przypowieści o zagubionej drachmie czy zagubionej owcy. Motyw znany każdemu, kto do kościoła zagląda i cokolwiek pamięta z katechezy szkolnej. Tylko że tak naprawdę ten tekst mówi przede wszystkim o autentycznej radości. 

Bardzo umiejętnie do Jezus zestawił. Mówił do osób, rzekomo, bardzo bogobojnych, skromnych, wzorów cnót wszelkich, etc. A jednak celowo, znając ich prawdziwe zamiary i fałsz postępowania, posłużył się przykładem jak bardzo materialnym. Bo mówi o własności w obydwu przypadkach. Jakby taki pasterz czy właściciel stada gubił co rusz po jednej owcy, to by zbyt wiele na życie nie zarobił. Zarobi tyle, ile uda mu się sprzedać - a to z przetworów mleka owczego, a to skór z samych owiec, a to mięsa z ubitych zwierząt. Dlatego powinien się o owce troszczyć i nic dziwnego, że raduje się, kiedy znajdzie owcę zagubioną, chce świętować z przyjaciółmi. 

Tak samo kobieta, w tamtych czasach na pewno zajmująca się domem i dbająca o jego budżet - od jej gospodarności (fakt, najpewniej tym, co w ramach wypłaty przyniósł do domu mąż) zależało, czy będzie co zjeść, czy będzie na zaspokojenie potrzeb małżonka i dzieci. Dzisiaj, w czasie kiedy pojęcie drachmy kojarzy się głównie źle i z Grecją, grożącą wszystkim, że opuści strefę euro i powróci do tej waluty, możemy nie wiedzieć, o jaką dokładnie sumę chodziło - można jednak założyć, że dla niezbyt zamożnego domu dość znaczną. Stąd także tutaj - najpierw smutek z powodu zguby, potem wielka radość z odnalezienia - kończąca się, po prostu, dzisiaj byśmy powiedzieli "babską imprezą". 

Jezus posłużył się tak bardzo materialnymi, przeliczalnymi i prostymi do zrozumienia przykładami. Pewnie nie tylko dlatego, że wiedział, do kogo wtedy mówił - ale domyślał się, że późniejsi słuchacze Jego słów, więc i my dzisiaj, będą najczęściej mieli te same priorytety. Mieć, posiadać. Więc obrazek przypowieści trafia. I przekłada to na radość metafizyczną, jaką sprawiał Bogu Ojcu tym właśnie, co tak bardzo się nie podobało faryzeuszom. W ich mniemaniu - taki nauczyciel, prorok, cudotwórca, to powinien otaczać się najlepiej "tymi lepszymi", czyli nimi, uczonymi w Piśmie i faryzeuszami (nie mówiąc o tym, że powinien się od nich odczepić - skoro z uporem demaskował ich obłudę). A Ten, co? Szło za Nim coraz więcej "podejrzanych typów" - prostytutki, celnicy, prostactwo. 

Ale Jezus miał rację, że do nich szedł. Bo oni chcieli Go słuchać. Może dlatego, że nie mieli nic do stracenia? Może (ale przecież i Józef z Arymatei, i Łazarz, i Nikodem, i Zacheusz i tylu innych, dobrze sytuowanych, także lgnęło do Pana). Bo oni potrafili się z Niego zasłuchać, i z tego zasłuchania wyciągnąć wnioski, i dalej wydać dobre owoce tego, co Jezus zasiał w ich serca. Dali się Bogu na nowo odnaleźć. 

I taka dygresja, może w formie wyrzutu. Sporo ludzi przychodzi do kościoła, nawet w tygodniu. Czy jesteśmy wtedy radośni? Czy tą radość okazujemy? Czy ją po nas widać? Skoro ludzie potrafią cieszyć się autentycznie ze zwykłego znalezienia owcy czy jakiejś monety - to o ile większa powinna być radość, gdy odpowiadam na zaproszenie żywego Boga i przychodzę na spotkanie z Nim? A różnie to bywa. A przecież On, jak sam powiedział, chce aby radość Jego w nas była, i aby radość nasza była pełna (J 15, 11). 

Karanie za głos rozsądku

Szymon Hołownia na łamach witryny Religia.tv poinformował wczoraj, że ks. Adam Boniecki MIC (wieloletni redaktor naczelny Tygodnika Powszechnego, swego czasu także prowincjał swojego zgromadzenia) otrzymał od swoich przełożonych w zakonie marianów zakaz wypowiadania się w mediach oraz występowania publicznie. Co ciekawsze, jest to rozwiązanie dotychczasowe - o jego dalszym losie (???) ma zadecydować rada prowincjalna.

Kompletnie tego nie rozumiem. Domyślać się można, że taka decyzja podjęta została w związku z wypowiedziami zakonnika na temat obecności w mediach Adama "Nergala" Darskiego, a konkretnie na tle sporu, jaki powstał w tym zakresie pomiędzy nim a biskupem włocławskim Wiesławem Meringiem. 

Zgodzić się należy z tym, że obecność Darskiego w telewizji publicznej jest dość dziwna, szczególnie w kontekście tylokrotnego mantrowania na temat misji tejże telewizji. Postać kontrowersyjna, nie tyle w zakresie prezentowanego stylu muzycznego, co show, całej otoczki i wizerunku z zespołem Behemoth i samym Nergalem związanym. Wystarczy wspomnieć niedawny, głośny medialnie, proces karny Darskiego z tytułu podarcia (znieważenia) Pisma Świętego, z kuriozalnym nieco uniewinniającym wyrokiem sądu (w dużym skrócie - sąd stwierdził, że jak koncert zamknięty, to osoby urażone darciem Biblii mogły się tam nie pchać, a w ogóle to Darski drzeć mógł, bo to było działanie artystyczne - bez komentarza...). Można dywagować, czy jest satanistą, czy i w co wierzy - moim zdaniem nie ma to znaczenia, ponieważ to, co w tej roli robi, to element image'u jego i kapeli, a w kontekście ich zachowania naprawdę trudno uwierzyć, aby prywatnie prezentowali takie same poglądy. Nie można natomiast jego postawie w samym programie Voice of Poland nic zarzucić, poza kilkoma niekoniecznie pięknymi sformułowaniami (nie bluzgami). Wiem, bo program oglądam, sensowny dość. Jak to opisał sam ks. Boniecki, Nergal szokował... tym, że nie szokował. Bo zachowywał się normalnie, czasami wypowiadając się w sposób i stylu bardziej porządnym niż pozostali jurorzy. Mnie także tym zaskoczył, ale tak właśnie jest. Tutaj nic nie można mu zarzucić. 

W swoim stanowisku co do reakcji bp. Meringa ks. Boniecki, niestety, miał rację. Dotarły do biskupa (w dodatku przewodniczącego Rady Konferencji Episkopatu Polski ds. Kultury i Ochrony Dziedzictwa Kulturowego) jakieś szczątkowe informacje, padło nazwisko Darskiego, wiadomo jaką muzykę uprawia i co w ramach show muzycznych prezentuje. Że niby to satanista, i takieto to telewizja publiczna lansuje. I zamiast zapoznać się dokładnie z tym, co i jak ten Nergal cały w tej telewizji, w tym konkretnym programie robi... pisze list, który wywołuje różne emocje. Bo o ile zarzuty w nim podniesione można potwierdzić co do scenicznej (muzycznej) działalności Nergala - to trafiają, przysłowiowo, jak kulą w płot w jego występy w ramach muzycznego programu na TVP 2. Tak, to co robi na scenie w kapeli, jakich używa znaków, a przede wszystkim o czym śpiewa, by rozumieć, że nawołuje do nienawiści, odwołuje się i nawołuje do zła. Jednoznacznie. Tylko że nic takiego nie zrobił w TV. Biskup Mering miał rację mówiąc, że "TVP powinna służyć budowaniu pokoju społecznego - decyzja dotycząca Nergala na pewno temu nie sprzyja!"; w kontekście jego twórczości i image'u jako muzyka, zdecydowanie. Jednak stwierdzenie "zatrudnienie wyznawcy satanizmu, bluźniercy, człowieka bez podstawowej kultury w TV publicznej bije wszelkie granice przyzwoitości" mija się z prawdą - jak już podałem, w programie Darski wykazuje się wręcz wybitną kulturą, tak wypowiedzi, jak całości zachowania.

 

Nie mówiąc o tym, że sformułowanie zawarte w liście biskupa pod adresem ks. Bonieckiego o treści: "Proszę zatem zafundować sobie badania okulistyczne i nie szerzyć zamętu w umysłach wiernych, opowiadając schizofreniczne tezy" jest na dość niskim, żeby nie powiedzieć żenującym poziomie, tym bardziej ze strony biskupa (Hołownia używa tutaj dosadnego określenia - chamstwo). Nie mówiąc już o tym, że spora część listu Meringa to nic innego, jak "używanie" sobie na Tygodniku Powszechnym jako takim - kwestia subiektywnych ocen publikowanych tam tekstów i ich autorów; w tej sytuacji - dot. prywatnych wypowiedzi ks. Bonieckiego - zupełnie więc nie na temat.

Nie wiem, czy ks. Boniecki miał rację, twierdząc, że postulaty bp. Meringa odnośnie niepłacenia, w ramach protestu, abonamentu radiowo-telewizyjnego, noszą znamiona nacisków, aby zmienić władze telewizji publicznej. Natomiast ma z pewnością rację co do tego, że taka a nie inna reakcja na występy Darskiego w Voice of Poland w TVP 2 jest co najmniej chybiona, żeby nie powiedzieć, że błędna - ponieważ żadne z zarzutów, jakie są w pełni uzasadnione wobec Darskiego jako wokalisty Behemotha, nie znajdują potwierdzenia wobec jego występów w tym programie. Inna rzecz, jak oceniać osobę, która publicznie zachowuje się w sposób tak skrajnie różny? Na pewno nie jest ona wiarygodna, więc należało by się zastanowić, czy należy ją zatrudniać w telewizji publicznej. Ktoś nie pomyślał, ktoś stwierdził że jest znany, medialnie rozpoznawalny, więc go zaangażowali. Można założyć dobrą wolę tak bp. Meringa, jak i ks. Bonieckiego, troskę z ich strony o Kościół i wierzących. Jednak wyszło jak wyszło, i niewiele z tego jest dobrego - poza tym, że publicznie mamy kolejny niepotrzebny spór, zatem wodę na młyn dla przeciwników Kościoła.

Wracając do decyzji przełożonych zakonnych o zakazie wypowiedzi dla ks. Bonieckiego - jak wskazałem, nie rozumiem jej. Zgoda - zakonnik winien jest jej posłuszeństwo, co ks. Boniecki uczynił. Zakonnik powinien założyć, że przełożony kieruje się troską o Kościół i zbawienie wiernych. Jednak po co taki krok, tak drastyczny, w stosunku do raz że człowieka, który większość życia spędził jako ceniony publicysta i autor tekstów, a dwa że w stosunku do osoby sędziwej, a trzy że zasłużonej dla Kościoła? Nie widzę tutaj zachowania ani wypowiedzi sprzecznych z nauczaniem Kościoła, katolicką doktryną. Można uznawać jego poglądy za błędne w tym sensie, że się z nimi po prostu nie zgadzać - ale wówczas powinno dojść do dyskusji, rozmowy mającej na celu wyjaśnienie spornych kwestii i rozwianie wątpliwości, przy umożliwieniu przedstawienia swojego stanowiska przez ks. Bonieckiego; a nie do odgórnego zamknięcia ust, powołując się na ślub zakonny. Czy taka forma była tu konieczna? Nie. 

 

Zgadza się, Kościół ma dzisiaj wielu wrogów i przeciwników. Kościół musi dzisiaj radzić sobie z wieloma problemami także w swoim wnętrzu - wystarczy wspomnieć problemy finansowe, czy ciągłe echa wieloletnich nadużyć seksualnych. Czy w tym wszystkim należy, na własne życzenie, w imię chyba tylko własnej pychy i chęci postawienia na swoim, tworzyć takie dziwne i niezrozumiałe spory? Wydaje mi się, że zamiast tego powinno się dzisiaj docenić to, że są i robią swoje właśnie tacy ludzie, jak ks. Boniecki. Że w Kościele, nie licząc na popularność wśród hierarchów i pewnych tego Kościoła warstw, pozostają głosem rozsądku. To powód do uznania, a nie karania.